www.lezenska.pl   

Kto jest kim w Panu Tadeuszu

Katarzyna Leżeńska

Prawie wszystko o bohaterach "Pana Tadeusza".

Prószyński i S-ka
1999

Niewiele jest w literaturze polskiej dzieł tak opisanych, zbadanych i przeanalizowanych jak "Pan Tadeusz". Niewiele jest dzieł tak nieuważnie i fragmentarycznie czytanych. Nazbyt wczesnoszkolne "przerabianie", oczywista niemożność zrozumienia nie tylko podstawowych problemów, ale i owej "piękności", którą możemy przyjąć jedynie na wiarę, wszystko to sprawia, że mało kto nie wraca do "Pana Tadeusza" jak do opowieści wartej ponownego przeczytania.

Pierwszą trudność stanowi poetycka forma i język poematu. Potem ściana szkolnych stereotypów interpretacyjnych. Częściowo winę ponosi też nieszczęsny latarnik Skawiński. Doprowadzeni za młodu do obowiązkowej noweli Sienkiewicza, nie mamy szansy pojąć ani zrozumieć stanu ducha bohatera-emigranta, ani powodów, dla których lektura poematu jest dla niego aż tak wielkim przeżyciem. Zapamiętujemy więc, że to nowela patriotyczna, bo latarnik czytał patriotycznego "Pana Tadeusza" i z zachwytu zasnął, przez co nie zapalił latarni i stracił pracę. Wspaniale!

Książka "Kto jest kim w Panu Tadeuszu" gromadzi i opisuje wszystkie osoby, postaci fikcyjne, na poły fikcyjne i historyczne, z których Mickiewicz zbudował świat Soplicowa i okolic. Podążamy ich tropem, choć to dzisiaj niemodny sposób czytania. W czasach traktowania dzieła jako zjawiska oddzielonego od twórcy, dającego się interpretować autonomicznie, odwołujemy się do świata Adama Mickiewicza, jego rodziny i przyjaciół. Jest to po trosze zabawa, po trosze gra pomiędzy rzeczywistością a jej poetyckim przetworzeniem.

Mickiewicz, podczas pracy nad poematem, zapraszał przyjaciół i znajomych do swego paryskiego mieszkania i odczytywał gotowe fragmenty, które zebrani dyskutowali z dużą znajomością rzeczy. Prawie wszyscy pochodzili z Litwy, a część z nich była, drugorzędnymi wprawdzie, ale poetami. Na szczęście autor zachował rozsądny umiar w tym "współtworzeniu", bo nie wiadomo, kim bylibyśmy dzisiaj, gdyby na przykład Stefan Witwicki przekonał jednak Adama, by nie zaczynał poematu od słów: "Litwo! Ojczyzno moja!".

×
SPIS KOLORÓW TŁA
AliceBlue
Aqua
Aquamarine
Azure
Beige
Bisque
Black
BlanchedAlmond
Blue
BlueViolet
Brown
BurlyWood
CadetBlue
Chartreuse
Chocolate
Coral
CornflowerBlue
Cornsilk
Crimson
Cyan
DarkBlue
DarkCyan
DarkGoldenRod
DarkGray
DarkGreen
DarkKhaki
DarkMagenta
DarkOliveGreen
DarkOrchid
DarkRed
DarkSalmon
DarkSeaGreen
DarkSlateBlue
DarkSlateGray
DarkTurquoise
DarkViolet
Darkorange
DeepPink
DeepSkyBlue
DimGray
DodgerBlue
FireBrick
FloralWhite
ForestGreen
Fuchsia
Gainsboro
GhostWhite
Gold
GoldenRod
Gray
Green
GreenYellow
HoneyDew
HotPink
IndianRed
Indigo
Ivory
Khaki
Lavender
LavenderBlush
LawnGreen
LemonChiffon
LightBlue
LightCoral
LightCyan
LightGoldenRodYellow
LightGreen
LightGrey
LightPink
LightSalmon
LightSeaGreen
LightSkyBlue
LightSlateGray
LightSteelBlue
LightYellow
Lime
LimeGreen
Linen
Magenta
Maroon
MediumAquaMarine
MediumBlue
MediumOrchid
MediumPurple
MediumSeaGreen
MediumSlateBlue
MediumSpringGreen
MediumTurquoise
MediumVioletRed
MidnightBlue
MintCream
MistyRose
Moccasin
NavajoWhite
Navy
OldLace
Olive
OliveDrab
Orange
OrangeRed
Orchid
PaleGoldenRod
PaleGreen
PaleTurquoise
PaleVioletRed
PapayaWhip
PeachPuff
Peru
Pink
Plum
PowderBlue
Purple
Red
RosyBrown
RoyalBlue
SaddleBrown
Salmon
SandyBrown
SeaGreen
SeaShell
Sienna
Silver
SkyBlue
SlateBlue
SlateGray
Snow
SpringGreen
SteelBlue
Tan
Teal
Thistle
Tomato
Turquoise
Violet
Wheat
White
WhiteSmoke
Yellow
YellowGreen